Frei nach Erich Maria Remarque, Stratis Myrivilis u.a.
(auf Deutsch und Griechisch mit Übertiteln)
NEUBESETZUNG
Heute Nacht kämpfen nicht dreißigtausend Griechen gegen dreißigtausend Deutsche und Bulgaren, sondern sechzigtausend weiche menschliche Körper gegen unzählige stählerne Maschinen.
– Das Leben im Grabe von Stratis Myrivilis
Ein Krieg, der anders ist, als jeder Krieg zuvor. Auf diese Kriegsmaschinerie waren weder der menschliche Geist noch der Körper vorbereitet. Tausende Tote täglich und unzählbare Verletzungen bei den Überlebenden. Soldaten, die an ihre psychische Belastungsgrenze gebracht und in Folge ihrer Traumata oft als „hysterische Simulanten“ abgestempelt wurden.
Zwei Männer. Zwei Sprachen. Eine Kammer. Die Paranoia kämpft sich in den Vordergrund, zielt auf den einzelnen Soldaten und trifft dabei ganze Gesellschaften. Wer ist dieser Mensch da drüben? Dein Bruder? Dein Feind? Ist er echt? Was ist da draußen? Werden wir dorthin gehen wollen?
Der Regisseur Kostis Kallivretakis begibt sich auf eine Zeitreise, nicht um fertige Antworten zu finden, sondern um den passenden Raum für seine Fragen zu schaffen: Wie lässt sich eine schockierte Gesellschaft begreifen? Menschen, deren Leben auf den Kopf gestellt wurde? Menschen, die nicht wissen, ob sie hoffen und kämpfen oder fürchten und kapitulieren sollen? Existenzen zwischen Krise, Krieg und Koma.
Kostis Kallivretakis geht ein Jahrhundert zurück zur ersten Generation Europas, zur schockierten Generation Europas. Seine für den Monika-Bleibtreu-Preis nominierte Inszenierung ist eine Dunkelkammer. Mal schemenhaft wahrnehmbar, mal messerscharf und lebendig entwickelt sich darin eine Ahnung, ein Erinnerungsbild dessen, was damals im Ersten Weltkrieg Shell Shock hieß und heute als Posttraumatic stress disorder gilt: Zusammenbruch und Selbst-Auflösung angesichts der modernen Kriegsmaschinerie.
________________________
O ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΘΑΛΑΜΟΣ
βασισμένο σε κείμενα του Σ.Μυριβήλη και του Ε.Μ.Ρεμάρκ
(στα ελληνικά και γερμανικά, με αντίστοιχους υπέρτιτλους)
Είσοδος: 7/5 ευρώ
ΜΕ ΝΕΑ ΔΙΑΝΟΜΗ
„Απόψε μετά τα μεσάνυχτα δεν πρόκειται να παλέψουν τριάντα χιλιάδες Έλληνες με τριάντα χιλιάδες Γερμανούς και Βούλγαρους μα εξήντα χιλιάδες μαλακά κορμιά με αμέτρητες ατσαλένιες μηχανές.“
Στρατή Μυριβήλη, “η ζωή εν Τάφω”
Ένας πόλεμος που όμοιός του δεν είχε ξαναϋπάρξει. Κανένα ανθρώπινο κορμί, καμμιά ανθρώπινη ψυχή δεν είχε προετοιμαστεί να σταθεί απέναντι σε τέτοιες πολεμικές μηχανές. Χιλιάδες νεκροί κι αμέτρητοι τραυματίες ανάμεσα στους επιζώντες κάθε μέρα που περνούσε.
Στρατιώτες που έφτασαν στα όρια των αντοχών τους αποκομίζοντας ψυχολογικά τραύματα που τους έφερναν συχνά σε σημείο να στιγματιστούν ως “υποδυόμενοι τους υστερικούς”.
Δύο άντρες. Δύο γλώσσες. Ένας θάλαμος. Με την παράνοια κυρίαρχη,να προσβάλει πρώτα τους απλούς φαντάρους και στη συνέχεια ολόκληρες κοινωνίες. Ποιος είναι αυτός που στέκεται εκεί απέναντι; Ο αδελφός σου; Ο εχθρός σου; Είναι αληθινός; Τι υπάρχει εκεί έξω; Θέλουμε να μάθουμε;
Ο σκηνοθέτης Κωστής Καλλιβρετάκης κάνει αυτό το ταξίδι στο χρόνο όχι για να δώσει έτοιμες απαντήσεις αλλά για να συνθέσει τον κατάλληλο χώρο-πλαίσιο των ερωτήσεων:
Πώς ορίζεται μια κοινωνία σε κατάσταση σοκ; Ως άνθρωποι των οποίων η ζωή ήρθε κυριολεκτικά τα πάνω-κάτω; Άνθρωποι που δεν ξέρουν αν πρέπει να ελπίζουν και να παλέψουν ή να τρομοκρατηθούν και να συμβιβαστούν; Ή υπάρξεις εγκλωβισμένες μεταξύ πολέμου και κρίσης, εγκλωβισμένες στη φυλακή του ίδιου τους του μυαλού;
O Kωστής Καλλιβρετάκης γυρίζει έναν αιώνα πίσω, στην πρώτη γενιά της Ευρώπης, πιο σωστά, στην πρώτη σοκαρισμένη γενιά της Ευρώπης. Η προτεινόμενη για το βραβείο Monika-Bleibtreu σκηνοθεσία του, είναι ένας Σκοτεινός Θάλαμος. Πότε θολά σαν σε ομίχλη και πότε ανάγλυφες με την οξύτητα λεπίδας εμφανίζονται εικόνες μνήμης οι οποίες σκιαγραφούν αυτό που στον Α‘ παγκόσμιο πόλεμο ονομάστηκε Shell Shock και αργότερα Διαταραχή Mετατραυματικού στρες (PTSD): Kατάρρευση και αυτοκαταστροφή μπροστά στη θέα των σύγχρονων μηχανών πολέμου.